Yaşamım ve hobilerim

Firochromis Nedir

Bu yazı tarafından 26 Oca 2012 tarihinde Fıro, Hakkında bölümünde yayınlandı. 7 yorum aldı ve 1.824 defa okundu.

Efendim, bilumum Yunan, Akad, Fars ve dahi Arap Çevirolog ve Dilbilolog’ ların yaptığı çalışmalara göre Firochromis [ƒĩrŏ-krŏə-˛mīz] kelimesinin aslının Fırochromis [ƒırŏ-krŏə-˛mīz] olduğu ve bunun da  Fıro ve chromis kelimelerinin birleşmesiyle oluştuğu düşünülmektedir. Aynı araştırmacılar bu kadar basit, yaratıcılıktan uzak bir yanyana getirmenin ilkel çağlarda, muhtemelen bir mühendis tarafından yapılmış olabileceği konusunda hemfikirdirler. Öte yandan, Farsça kökenli bir kelime ile Latince kökenli diğer bir kelimenin hangi şartlarda yanyana geldiği ile ilgili ortak bir görüş yoktur.

 

Ana akım Yerbilologlar, bu iki coğrafyanın ortasında olan İstanbul’un bu tamlamanın doğduğu yer olduğunu kabul ediyor. Bu araştırmacılar, karmaşanın, eğlencenin ve trafiğin merkezi olan İstanbul’ u adres gösterdikten sonra, bu görüşlerinin çürütülememesinin rahatlığını yaşamaktadırlar. İş İstanbul’ a geldiyse, nasıl olsa bir şekilde olmuştur.

 

Şüpheciler ise  Farsya’ dan Latinistan’ a uzanan ipek yolundan başlayarak internetteki takma isim kullanma teorisine kadar çeşitli başka olasılıklar öne sürmektedirler. Ne yazık ki bu Dilbilologlar, aralarında bir bütünlük olmadığından dolayı sponsor desteği bulamıyor ve önemli yayın organlarında görüşlerini savunamıyorlar. Ortak noktada buluştukları tek konu, görüşlerini yayabilmek için grafiti sanatına yönelmektir. Bu araştırmacıların arasından önemli Grafitologların çıktığı bilinmektedir.

 

İsmin nerede oluştuğu konusu dışında, oluşturan kelimelere odaklanan Tasnifologlar ise oldukça kesin sonuçlara ulaşabilmişlerdir. Fıro kelimesinin Fırat’ a dayandığı neredeyse kesindir. Fırat isminin kökeniyle ilgili de bir kaç teori vardır. Batı dillerinde, Fırat Nehri Euphrates olarak geçer. Euphrates adı Yunanca’dan gelen bir sözcüktür. İsmin asıl kaynağı konusunda çeşitli görüşler bulunmaktadır:

  1. Eski Farsça’daki Ufratu ve Akad dilindeki Purattu ‘dur. Eski Farsça’daki sözcüğün Avesta Farsça’sında geçen huperethuua, yani  “geçmesi kolay” olduğu tahmin edilmektedir.
  2. Arapça tasasızlık, rahatlık anlamına gelen “ferahat” kelimesinden gelmektedir.
  3. Fırat; Akadcada Purattu, Sümercede Buranun olarak geçmektedir. Kelimenin Hint-Avrupa kökenli olmadığı, Akadca ve Sümerceden kaynaklandığı, Eski Farsça ve Farsça aracılığıyla diğer dillere geçtiği görüşü ağırlık kazanmaktadır. Eski Asur dillerinde de fonetik olarak fırat sözcüğüne yakın olan pratru kelimesi, “ilk gelene ait olan” anlamında kullanılmıştır. Pratru kelimesi ise Asur toplumundan günümüz Türkiye’sine gelene kadar dilden dile geçerek değişime uğramış ve EGO’ ya dönüşmüştür; yani “erken gelen oturur”.

 

Fakat önemli Tasalog’ ların görüşlerine göre Arap’ lar fena halde çuvallamıştır. Normal atmosfer basıncında ve oda sıcaklığında Fırat mutlaka tasalıdır. Çünkü tasa bir yaşam biçimidir, tasa olmadan hayat yavan geçer. Arap’ları bir kenara bırakırsak, Fıro‘ nun Farsça kökenli bir kelime olduğunu düşünmek doğrusu gibi duruyor. Fıro‘ yu anladıktan sonra gelelim chromis‘ e.

 

İsmin kalan kısmı chromis’ in aydınlatılmasında ise özellikle Sahafolog’ ların etkili olduğu söylenebilir. Eski yazıtlarda hayvanların; özellikle de balıkların isimlerinde bu kelimeye sık sık rastlamıştır.  Ortak görüşe göre chromis kelimesinin anlamı şöyledir:

  1. Fazla renge sahip olan.
  2. Değişik renklerden oluşan.
  3. Rengarenk

 

Tüm bunlar anlaşıldıktan sonra, firochromis kelimesinin “değişik renklere sahip olan Fırat” ya da “Fırat’ ın değişik renkleri” olduğu sonucuna varılabilir. Hangisinin geçerli olduğu konusunda çalışmalar devam etmektedir.

7 Comments

Join the conversation and post a comment.

  1. Mizyal yumru

    Ben bunu hep- fıro-kıro-missss gibi algilamistim, yanilmisim, tesekkur ederim. Saygilar

  2. Murat AYDAN

    Fruko-kola-miss, fanta-kola-buz, limon-buuuuz gibi çeşitleme ve güzellemeler de yapılabilir. Bunlar da Meşrologların çalışmalarından… :))

  3. anne

    biz bu çocuğa nasıl derinlikli bir isim koymuşuz?

  4. karakoca52@mynet.com

    Valla, isminizle müsemmasınız ! Renkli, zevkli, bilgili, meraklı, heyecanını hiç kaybetmeyen 🙂

Mizyal yumru için bir yanıt yazın Yanıtı iptal et

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir