Yaşamım ve hobilerim

Michell Gyrodec Pikap

Bu yazı tarafından 14 Ağu 2012 tarihinde Hi-Fi bölümünde yayınlandı. 1 yorum aldı ve 1.195 defa okundu.

Pikap yapmak insana kolay bir işmiş gibi geliyor. Kol, iğneyle arasında rölatif hareket olmayacak şekilde plağın oluğuna bağlı kalmalı ve plak iğnenin altında sabit bir hızla dönmeli. Bunun anlamı plato, rulman, kol plakası, kol ve iğne titreşimsiz ve rijit bir davranış göstermeli.

Michell pikaplarının tasarımsıcı rahmetli John Michell tam bir mühendismiş. Mühendislik sadece anın çözümü değil; ileri de yapılabilecek yeniliklere de uyumlu olmaktır. Tasarladığı pikaplarda bunu hep ön planda tutmuş. Pikaplarının önemli bir bileşeni plağın platoya sıkıca yapışmasını sağlayan mandal (İngilizce’ de clamp olarak kullanılıyor). Bu mandal sayesinde plak tamamen düzleştiriliyor ve aralarında titreşim kalmması için platoya yapıştırılıyor. Michell, pikaplarında kullandığı platoyu, plak yapımında kullanılan karbon/vinil ve sıkıştırılmış akrilik karışımı bir malzemeden üretiyor. Böylece plağın kendi meanik ve akustik özelliklerine yakın bir plato elde ediyor. Plağı da platoya tamamen kenetlediği için, artık iğne 5 cm kalınlığında masif bir plak görüyor.

 

[nrelate-related]

 

Stabiliteyi bozmamak için her pikap kolu için ayrı bir kol plakası tasarlanmıştır. Bu plakalar kolun ağırlığına ca bağlantı şekline göre hazırlanır. Amaç, kolun ağırlığıyla plakanın ağırlığının toplamını sabit bir değere eşitlemek. Böylece ağır kolların hafif plakaları bulunur. Örneğin SME V ve Moerch UP-4 pikap kollarının levhalarını karşılaştırabilirsiniz:

 

 

 

 

 

 

 

Hareket eden parçalardan bir diğeri rulmandır (İngilizce’ de bearing olarak geçiyor) Aslında hareketten sorumlu olan parça tam olarak da bu rulmandır. Plato mümkün olduğunca az sürtünmeyle, titreşim olmadan dönecek şekilde desteklenmelidir. Aksi halde denklemin kalanı anlamsızlaşır.

Michell mühendisleri, dönme noktasını ağırlık merkezinin üzerinde konumlandıran ve tam hareket kayışının hizasında olan özel bir başaşağı rulman geliştir. Bu rulmanın özelliği kendi kendini yağlaması. Bunu şu şekilde yapıyor: Özel iç geometrisi sayesinde plato döndükçe, içinde bulunan yağ şaft boyunca yukarı yönde hareket ediyor. Böylece rulman her zaman yağlanmış olarak kalıyor ve sürtünme bir problem olmaktan çıkıyor.

 

 

Bunlar hareket eden parçalardı. Yakında, odyofillerin sitemlerinde sadece tanımlı hareketleri istediğini öğreneceksiniz. Diğer tüm hareketler, tanımlı hareketlerle çakışmaması için sönümlenmesi gerekir. Michell pikaplarında başarılı bir süspansiyon sistemi bulunur. Bu süspansiyon, plak/iğne/kol üçlüsünü dış dünyanın titreşimlerinden uzak tutar.

Gyrodec’ lerin metal gövdesinin altında 3 adet kurşun ağırlık bulunur. Bu ağırlıklar sayesinde tüm sistem 3 adet yay üzerinde dengede durur (10 kilodan fazla bir ağırlık). Bu süspansiyonlar Michell’ in yeni nesil ürünleri. Sönümlemenin etkisini arttırmak için yay iki parça olarak hazırlanmış ve içlerindeki minik bilye ile birbirlerinin üstüne basıyor. Bu süspansiyon sistemi gerçekten çok etkili. Platonun üzerine ufak bir kuvvet uygulasanız bile uzun süre yaylanmaya devam ediyor. Bazen tutup durdurmak daha iyi oluyor.

 

Motorun en önemli görevi platonun hızını gerekli açısal hızda sabit tutmaktır. Gyrodec’ te kullanılan motor düşük gürültülü bir DC motordur. Bu motor ağır bir metal kasa içerisinde, pikabın kalan hiç bir parçasıyla temas etmeden tek başına duran bir motordur. Hareketi, platoya neopren bir kayış aracılığıyla aktarır. Bu şekilde motordan platoya geçen gürültü çok azaltılmış olur.

 

Güç kaynağıyla ilgili Michell’in sunduğu başka özellikler de var, opsiyonel olarak bir güç kaynağı ilave etmeniz mümükn. John Michell, motor üzerinde hep çok düşünmüş. Eski versiyonlardaki alternatif akımlı (AC) Papst motoru pek çok kişi ‘bozulamaz’ olarak değerlendirir. Michell uzun yıllar bu motorla devam etmiş. Sonunda Papst üretimini durdurunca bu sefer doğrudan akımlı (DC) motora geçmişler. İnternetteki yorumlarda (John’ u doğrudan tanıyan kişilerin yorumları) onlarca, yüzlerce motor denedikten sonra mevcut motorda karar kıldığı söyleniyor. Bununla da yetinmemiş ve hi-fi dünyasının çok uzun süredir farkında olduğu üzere, cihaza gelen elektrikteki olumsuzlukları nasıl gidereceğine odaklanmış. Çünkü cihazları elektriğe bağlayınca aynı zamanda, sisteme gürültü ve titreşim veren diğer cihazlara da bağlanmış oluyor. Ben eletrik mühendisi filan değilim ama ürettikleri HR Güç Kaynağı adlı motor sayesinde elektriğe “katiyyen bağlı değil” miş, zaten ürüne de “Never Connected” adını vermişler. İddialarında haklı olacaklar ki, şebekenin daha temiz olduğu bir bölgede oturmama rağmen bu güç kaynağının oldukça faydasını gördüm.

 

 

Gyrodec’ ler 30 yılı aşkın süredir piyasada yer alıyor ve bunca süredir temel tasarım hiç değişmedi. Teknolojinin ilerlemesiyle geliştirilen parçalar oldu ama Michell’ in müşteri odaklı yaklaşımı sayesinde bu parçalar ayrı ayrı satın alınabiliyor. Yani yeni bir rulman tasarlandı diye pikabınızı satıp yeni bir Michell almanıza gerek yok. Sadece o rulmanı makul bir fiyata satın alabiliyorsunuz. Bu yaklaşım, günümüz tüketim piyasasında zırt pırt modellerini güncelleyen ve daha 6 ay önce satın aldığınız modeli “eski” konumuna düşüren firmaların yanında, Michell’ in değerini gözümde bir kat daha artırıyor. Teşekkürler John Michell ve rahat uyu. Bilesin ki pikapların hala müthişler!

One Comment

Join the conversation and post a comment.

  1. Mizyal yumru

    Sayin Cingi, bu yazinin sadece son cumlesini anlayabilmis olmanin acisini yasiyorum. Plaklardan ve pikap sisteminden anlamayanlar ve muhendis olmayanlar icin bir yazi isteginde bulunuyorum. Saygilarimla. (ivedi)

Leave a Comment

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir