Enstantane hızı, filmin üzerine ışığın düşmesi için enstantane perdesinin ne kadar süreyle açık kalacağını belirtir. Enstantane hızını veren rakamlar, perdenin açık kaldığı süreyi saniye cinsinden belirtir. Çeşitli marka gövdelerin değişik değerlerden başlayıp değişik değerlerde sona eren seçenekler sunar. Fakat neredeyse tüm SLR gövdelerin enstantane hızı değerleri arasında 1 sn, 1/2 sn, 1/4 sn, 1/8 sn, 1/15 sn, 1/30 sn, 1/60 sn, 1/125 sn, 1/250 sn, 1/500 sn, 1/1000 sn mutlaka bulunur. Genellikle kullanım kolaylığı açısından, 1 saniyeden küçük olan değerler kesirli yazmak yerine sadece paydadaki değeri yazarak kısaltılırlar. Bu durumda, kesirli değerlerin 1 saniye ve üzerindeki değerlerle karışmaması için ise ek işaretler kullanılır. Örneğin, Nikon ve Canon ” işaretini kullanır. Bu durumda, 2” ifadesinin anlamı 2 saniye; 2 ifadesinin anlamı ise 1/2 saniye anlamına gelir.
[nrelate-related]
Enstantane değerlerini inceleyecek olursanız her değerin kendinden önceki değerin yarısı; kendinden sonraki değerin ise iki katı sürede olduğunu fark edersiniz. Örneğin 1/60 değeri, 1/30 değerinin yarısı; 1/125 değerinin ise iki katıdır. Rakamları bu şekilde yazınca bu ilişkiyi ayırt etmek zor değildir fakat unutmayın ki, kesirli değerler sadece paydalarıyla ifade edilir. Yani her ne kadar göze tuhaf görünse de, söz konusu enstantane hızları olduğunda fotoğrafçı için, 60 değeri 30 değerinin yarısı; 125 değerinin ise iki katıdır.
Peki, neden rakamlar bu sırayla ilerliyor? Neden, 3, 5, 8… diye bir sıra seçilmemiş? Bunun sebebi daha önce bahsettiğimiz stop kavramıdır. Dikkat ederseniz, her rakam arasında 1 stop fark vardır. Yani, 1/60 saniyeden 1/125 saniyeye gitmek 1 stop değişiklik yapar. 1/30 saniye ile 1/500 saniye arasında 4 stop fark olduğu gibi, 1/30 saniye ile 1/2 saniye arasında da 4 stop fark vardır.
Günümüz gövdelerinde otomatik pozlama ayarı kullanılarak çekim yapıldığında, sadece bu belirli değerler değil, skalanın üzerindeki her değer seçilebilir. Örneğin, o kare için 1/35 saniye gerekiyorsa o değerle işlem yapılır. Fakat zaten elinizdeki gövde yarılar ve iki katlardan oluşan belirli sabit değerlerle işlem yapıyor olsa bile, artık pek çok gövde 1/3 stop artırımlarını kullanır. Örneğin, 1/8, 1/10, 1/13, 1/15, 1/20, 1/25, 1/30, 1/40, 1/50, 1/60 gibi skalalar görülebilir. Dikkat edilmesi gereken husus, nasıl 1/30 ile 1/60 arasında 1 stop fark varsa, 1/20 ile 1/40 arasında da 1 stop fark vardır.
Enstantane hızıyla ilgili temel bilgiyi öğrendikten sonra, bu kavramın fotoğraflarımızı nasıl etkileyeceğini görmeliyiz. Çünkü doğru pozlamayı, diyafram-enstantane değerlerini değiştirerek birden fazla noktada yakalamak mümkündür. Fakat her diyafram-enstantane ikilisinin ürettiği fotoğraf farklı etkiler verir.
Enstantane hızı, hareketli kareleri yakalamak için gerekir. Eğer hızla hareket eden bir nesneyi fotoğraflıyorsanız, net görüntü elde edebilmek için enstantane hızını arttırmanız gerekir. Çünkü deklanşöre bastıktan sonra perde yeterince hızlı açılıp kapanmazsa, nesne hareket ettiğinden film karesi üzerinde kayar. Nesneyi sabitleyebilmek için hızlı enstantane seçmek gerekir.
Son yorumlar